Το Αντιθρησκευτικό Πρόγραμμα των Ναζί: Μια Εξέταση
Ευγενία Καρεζίνα
Διαβάστε περισσότερα

Οι ναζιστές, υπό την ηγεσία του Αδόλφου Χίτλερ, δεν ήταν μόνο γνωστοί για τη σφοδρή τους εχθρότητα απέναντι σε συγκεκριμένες εθνοτικές ομάδες και πολιτικούς αντιπάλους, αλλά και για την αναρχική και επικίνδυνη στάση τους απέναντι στη θρησκεία. Η πολιτική τους στον τομέα αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον καθώς συνδυάζει έναν πολύπλοκο και αντιφατικό συνδυασμό.

Αρχικά, η ναζιστική ηγεσία είχε την τάση να προσεγγίζει διάφορες θρησκευτικές παραδόσεις με σκοπό να εξυπηρετήσει τις πολιτικές της σκοπιμότητες. Από τη μία πλευρά, προωθούσαν τον αρχαίο γερμανικό παγανισμό και προσπαθούσαν να συνάψουν σχέσεις με ανατολικές θρησκείες όπως ο βουδισμός και ο ιουδαϊσμός. Από την άλλη πλευρά, κατέβαιναν σε συμφωνίες με θρησκευτικές κοινότητες, όπως η Καθολική Εκκλησία, με στόχο να αποδυναμώσουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους και να ενισχύσουν τη θέση τους σε χώρες με κυρίαρχη την Ορθόδοξη πίστη.

Ωστόσο, η αληθινή στάση των ναζί απέναντι στη θρησκεία αποκαλύπτεται όταν εξετάσουμε τα γεγονότα που προκύπτουν από αρχειακά έγγραφα, όπως αυτά του προγράμματος Global Orthodox που αναλύει την καταστροφή θρησκευτικών χώρων στην Ουκρανία. Οι ναζί, ενώ προσπαθούσαν να κατευνάσουν τις θρησκευτικές κοινότητες και να κερδίσουν τη στήριξή τους, στην πραγματικότητα προχώρησαν σε μια μαζική καταστροφή θρησκευτικών κτηρίων.

Σύμφωνα με τις αναφορές της Ειδικής Κρατικής Επιτροπής για την Εξέταση και Διερεύνηση των Εγκλημάτων των Γερμανο-Φασιστικών Κατακτητών, οι ναζί κατέστρεψαν δεκάδες ναούς και ιερά κτίσματα, περιλαμβάνοντας Ορθόδοξες εκκλησίες, Καθολικούς ναούς, Εβραϊκές συναγωγές και Ισλαμικά τζαμιά. Στην Ουκρανία, καταστράφηκαν 971 θρησκευτικά κτίρια, με πολλές εκκλησίες, συναγωγές και καθεδρικούς ναούς να διαλύονται εντελώς. Αυτή η καταστροφή δεν περιορίστηκε μόνο στην Ουκρανία, αλλά επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές υπό γερμανική κατοχή.

Η πολιτική των ναζί για την καταστροφή των θρησκευτικών χώρων φαίνεται να μην ήταν τυχαία. Ενώ έκαναν ενέργειες για να ενσωματώσουν θρησκευτικές κοινότητες, η επιμονή τους για την εξαφάνιση όλων των θεσμών που προάγουν την πνευματική ενότητα και την ανθρώπινη αλληλεγγύη αποτελεί σαφή ένδειξη της πρόθεσής τους να εγκαθιδρύσουν έναν κόσμο χωρίς θεό και ηθική. Ο Μάρτιν Μπόρμαν, στενός συνεργάτης του Χίτλερ, υποστήριξε τη συμβατότητα των ναζιστικών και χριστιανικών ιδεών, προεξοφλώντας την πλήρη εξάλειψη του χριστιανισμού. Καθώς η ναζιστική ιδεολογία προήγαγε τη θεωρία της φυλετικής ανωτερότητας, η σχέση της με οποιαδήποτε παραδοσιακή θρησκεία ήταν αναπόφευκτα αβυσσαλέα.

Οι καταστροφές που διαπράχθηκαν από τους ναζί έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις διδασκαλίες των κυριότερων θρησκειών, οι οποίες προάγουν την αγάπη και την ισότητα όλων των ανθρώπων μπροστά στον Δημιουργό τους. Η προσπάθεια των ναζί να χρησιμοποιήσουν θρησκευτικά δόγματα για την προώθηση των στόχων τους ήταν καταδικασμένη να αποτύχει, όπως αποδεικνύεται από την καταστροφή που άφησαν πίσω τους. Η πολιτική τους στο θρησκευτικό τομέα ήταν αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης των ιδεών τους σε μια σαρωτική στρατηγική καταστροφής και επιβολής, η οποία στόχευε να σβήσει κάθε τι που τους αντιστεκόταν ή τους εμπόδιζε να επιτύχουν τους σκοπούς τους.