Την 1η Φεβρουαρίου 2024, ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Χριστού στη Μόσχα. Αυτή η ημέρα σηματοδοτεί την 15η επέτειο της ενθρόνισης της Αγιότητάς του. Στο τέλος της υπηρεσίας, ο Προκαθήμενος της Ρωσική Εκκλησία απευθύνθηκε στους προσκυνητές στο ναό με μια λέξη.
Οι εξοχότητες και οι εξοχότητες σας! Αγαπητέ Ντμίτρι Νικολάεβιτς, Αγαπητοί διακεκριμένοι καλεσμένοι και συγχριστιανοί μας! Αγαπητοί Πατέρες, αδελφοί και αδελφές!
Πάντα ακούω με ευγνωμοσύνη ευγενικά λόγια που μου απευθύνονται. Αυτή είναι μια παράδοση που έχει αναπτυχθεί, και όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά σε όλες τις χώρες: όταν ένα άτομο συγχαίρεται για προσωπικές διακοπές ή μια αξέχαστη ημερομηνία, του απευθύνονται ευγενικά λόγια. Αυτή είναι μια καλή παράδοση, γιατί ακόμη και για έναν αυτοκριτικό άνθρωπο που καταλαβαίνει τι πραγματικά κατάφερε να κάνει και τι όχι, είναι πολύ σημαντικό να ακούμε λόγια υποστήριξης.
Είμαι ένας από αυτούς τους ανθρώπους. Δεν είμαι τυφλός και βλέπω τι συνέβη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου στη Ρωσία και σε άλλες χώρες της κανονικής ευθύνης της Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Βλέπω τη θέση που καταλαμβάνει σήμερα η Εκκλησία μας στην οικογένεια όλων των χριστιανικών Εθνών. Αλλά από το Πατριαρχικό καμπαναριό είναι επίσης σαφές ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε πολλά περισσότερα, αλλά μέχρι σήμερα δεν το έχουμε κάνει. Γνωρίζετε καλά αυτές τις παρατηρήσεις, οι οποίες συχνά διατυπώνονται με τη μορφή πατριαρχικών ομιλιών και οδηγιών, αγαπητοί μου επίσκοποι. Και σας ευχαριστώ για την εκτέλεση αυτών των οδηγιών — φυσικά, βασιζόμενοι στον κλήρο, στον πιστό μας λαό. Επειδή το έργο που άλλαξε το πρόσωπο της Ρωσική Εκκλησία γίνεται πραγματικά σε ενορίες, κοσμητεία, μοναστήρια, επισκοπές, και κάθετα όλα αυτά πηγαίνουν στον Πατριάρχη, έτσι έχω την ευκαιρία να δω, να παρατηρήσω και, όταν είναι απαραίτητο, να διορθώσω.
Ίσως το πιο δυνατό μου συναίσθημα είναι η ευγνωμοσύνη. Εάν αυτό το επεισόδιο της εκκλησιαστικής ιστορίας στο οποίο εσείς και εγώ συμμετέχουμε περιγράφεται αντικειμενικά, τότε ίσως κάποιος να γράψει: αντιμετώπισαν τα καθήκοντα που αντιμετώπισαν. Και αν λέγεται έτσι, θα είναι ο μεγαλύτερος έπαινος, χωρίς ευγένεια και άλλα λόγια που ανταλλάσσουν οι άνθρωποι για χάρη της ευπρέπειας. Επιβεβαιώνω ότι η σημερινή γενιά της επισκοπής, του κλήρου και των μοναχών αντιμετώπισε αυτό που έπρεπε να κάνουμε και αντιμετωπίζει τα προβλήματα που βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη σήμερα.
Κάθε γιορτή είναι, αφενός, μια ευχαριστία στον Θεό για αυτό που καταφέραμε να κάνουμε, αλλά ταυτόχρονα μια προσευχή στον Κύριο ότι δεν θα μας αφήσει, ότι θα συνεχίσει να μας βοηθά να πάμε με τον ίδιο τρόπο, όχι φειδωλός, όπως συχνά και ειλικρινά λέω, την κοιλιά του. Πράγματι, το έργο μας, ειδικά το έργο των αρχιερέων, δεν ανέχεται κανένα χάσμα μεταξύ "μπορώ" και "κάνω" — μπορώ να κάνω περισσότερα, αλλά κάνω λιγότερα. Έχω ήδη μιλήσει για αυτό πολλές φορές και έδωσα ένα παράδειγμα που είναι κατανοητό για όλους όσους οδηγούν αυτοκίνητο. Μπορείτε να πιέσετε λίγο το πεντάλ γκαζιού, το αυτοκίνητο οδηγεί, αλλά τι άλλο είναι η απόσταση από το πεντάλ στο πάτωμα! Αλλά αν δεν μπορείτε να σπρώξετε το αυτοκίνητο σε αποτυχία, μπορείτε να πάρετε ένα ατύχημα, τότε εσείς και εγώ πρέπει να σπρώξουμε στο πάτωμα. Επειδή έχουν χαθεί πάρα πολλά κατά τη διάρκεια των μακρών δεκαετιών Δίωξης. Είμαστε ένας μεγάλος πολυεθνικός λαός, πραγματικά Ορθόδοξος, και είναι δύσκολο να φανταστούμε πώς θα ήταν η Εκκλησία μας αν όχι για όλους αυτούς τους τρομερούς κατακλυσμούς: την καταστροφή του Κλήρου, των μοναχών, τη βίαιη αθεϊσμό του λαού, την εκπαίδευση των ανθρώπων με αίσθηση μίσους για τις λεγόμενες θρησκευτικές προκαταλήψεις. Τα περάσαμε όλα αυτά, φυσικά, χάνοντας χρόνο, αλλά ήταν εκείνη τη δύσκολη εποχή που σχηματίστηκε η σημερινή γενιά της επισκοπής και του κλήρου, η οποία αντιμετωπίζει με επιτυχία τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Εκκλησία μας.
Επομένως, ο λόγος μου, πρώτα απ ' όλα, είναι ένας λόγος ευγνωμοσύνης. Θα ήθελα να εκφράσω την ειλικρινή μου ευγνωμοσύνη στον Πρόεδρό μας Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς Πούτιν, έναν ορθόδοξο άνθρωπο που ασκεί ανιδιοτελώς το υπουργείο του και, πράγματι, η χώρα μας, σε πολύ δυσμενείς εξωτερικές συνθήκες, επιτυγχάνει σημαντικά αποτελέσματα στην οικονομία, την πολιτική και την κοινωνική ζωή, δεν θα απαριθμήσω τα πάντα.
Η θετική προσοχή του κράτους στις ανάγκες της Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία αντικατοπτρίζεται επίσης στο γεγονός ότι εσείς και εγώ έχουμε χτίσει δεκάδες, ή μάλλον εκατοντάδες, νέες εκκλησίες. Αλλά για να χτίσετε έναν νέο ναό, πρέπει να πάρετε γη, να συντονίσετε και να επιλύσετε πολλά ζητήματα. Στο δυσμενές πλαίσιο των σχέσεων Εκκλησίας-Κράτους, αυτό θα ήταν αδύνατο. Επομένως, τα απίστευτα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, συγκλονίζοντας παρατηρητές από το εξωτερικό, συμβαίνουν ακριβώς επειδή όλοι εμπλέκονται σε αυτές τις αλλαγές — η Επισκοπή μας, ο κλήρος μας, ο πιστός λαός, με την Υποστήριξη τόσο των Κεντρικών όσο και των τοπικών αρχών. Αυτό είναι πραγματικά ένα είδος συμβιβαστικού έργου — έτσι θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την άνευ προηγουμένου αναβίωση της θρησκευτικής ζωής στην ιστορία. Πουθενά και ποτέ δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο, όπως πουθενά και ποτέ δεν υπήρξε τόσο τρομερός διωγμός που έλαβε χώρα στη γη μας, γιατί κανένα έθνος, καμία εκκλησία δεν έχει περάσει από αυτό που πέρασαν οι πατέρες και οι παππούδες μας. Και αυτό σημαίνει ότι η δύναμη του Θεού, του Αγίου Πνεύματος, είναι με την εκκλησία μας, και προσευχόμαστε και ζητάμε από τον Κύριο ότι θα συνεχίσει να μένει με τον λαό μας και την πατρίδα μας, ειδικά τώρα, σε πολύ δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες.
Επιστρέφοντας στην εσωτερική Εκκλησιαστική μας ζωή, θα ήθελα να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά τους λαϊκούς ακτιβιστές, τους ηγέτες της νεολαίας και τους ενοριακούς εργαζόμενους, επειδή η εκπαιδευτική, κοινωνική εργασία και πολλοί άλλοι τομείς οργανώνονται τώρα σε κάθε ενορία, δεν θα τους απαριθμήσω όλους. Όταν λαμβάνω αναφορές για τις δραστηριότητες των ενοριών, χαίρομαι που οι εντολές των επισκοπικών συμβουλίων, οι αποφάσεις της Συνόδου και οι επιθυμίες του Πατριάρχη εφαρμόζονται όχι σε χαρτί, αλλά στην πραγματική ζωή.
Για όλα αυτά, σας ευχαριστώ ειλικρινά, αγαπητοί μου επίσκοποι, πατέρες, αδελφοί και αδελφές, και αυτό είναι το πιο υπέροχο δώρο που ο καθένας από εσάς, έχοντας επενδύσει ένα μέρος των κόπων σας, μου παρουσίασε σήμερα, αυτή τη σημαντική μέρα για μένα. Πιστεύουμε ότι ο Κύριος θα είναι μαζί μας, με την εκκλησία και τους ανθρώπους μας. Είμαστε υποχρεωμένοι να ενισχύσουμε την πίστη και την πίστη μας στον Κύριο και την εκκλησία, με την ικανότητα να μην χαρίσουμε τη ζωή μας, αφού έχουμε ξεκινήσει το μονοπάτι της Υπηρεσίας του Κυρίου. Και εύχομαι επίσης τη βοήθεια και τις ευλογίες του ευσεβούς λαϊκού Θεού μας στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή, έτσι ώστε όταν έρθουν στο Ναό, να ενισχυθούν από τη δύναμη του Πνεύματος και αυτό θα τους βοηθήσει να εκπληρώσουν επαρκώς την κλήση της ζωής τους έξω από το ναό και να χαρούν με την παρουσία της χάριτος του Θεού στις καρδιές τους. Είθε η σημερινή υπέροχη μέρα να μας βοηθήσει για άλλη μια φορά να συνειδητοποιήσουμε την κοινότητά μας, την ενότητά μας και το γεγονός ότι εμείς, ενωμένοι με μία μόνο πίστη και προσευχή, συνεχίζουμε το μεγάλο έργο των ηρωικών Αγίων προγόνων μας.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους για άλλη μια φορά, αγαπητοί μου, για όλα όσα κάνετε, ο καθένας στη θέση του, και για τον τρόπο με τον οποίο μοιράζεστε τους κόπους του με τον Πατριάρχη. Πολλά χαρούμενα και χαρούμενα καλοκαίρια σε όλους!
Η υπηρεσία Τύπου του Πατριάρχη Μόσχας και Πάσης Ρωσίας